Tết Nguyên đán là ngày lễ được tổ chức trên khắp châu Á nhưng mỗi nơi lại có phong tục đón năm mới riêng.
Hàn Quốc
Tại Hàn Quốc, Tết Nguyên đán là một trong những ngày lễ truyền thống quan trọng nhất, đồng thời là cơ hội để tỏ lòng thành kính với tổ tiên và người cao tuổi. Tết kéo dài trong 3 ngày.
Đặc biệt, mỗi người Hàn Quốc sẽ thêm một tuổi mới khi họ đón Tết Nguyên đán thay vì thêm một tuổi mới vào ngày sinh nhật như thông lệ quốc tế.
Ảnh: Travel and Leisure
Trong ngày Tết, mọi người sẽ mặc trang phục truyền thống (được gọi là hanbok) và trẻ em thể hiện sự kính trọng với người cao tuổi bằng cách cúi chào (được gọi là seh bae). Trẻ em cũng nhận được tiền lì xì và lời chúc.
Sau seh bae, mọi người ăn các món truyền thống như mandu (bánh xếp Hàn Quốc) và dduk-guk (súp bánh gạo thái mỏng). Các món ăn ngày Tết khác bao gồm mandu-guk (súp bánh bao), galbijjim (sườn bò om), japchae (mì thủy tinh) và ddeok (bánh gạo).
Người Hàn Quốc cũng chơi một số trò chơi dân gian để đón băm mới và cầu may, như chơi que gỗ (Yut Nori) và thả diều (yeonnalligi).
Trung Quốc
Vào đêm giao thừa, các gia đình ở Trung Quốc tụ tập để chờ khoảnh khắc thiêng liêng này. Mọi người sẽ mặc trang phục thể hiện sự may mắn, thường là màu đỏ hoặc vàng.
Ảnh: The Conversation
Người Trung Quốc sống ở miền Bắc có các món ăn truyền thống trong dịp Tết Nguyên đán được làm từ bột mì, như bánh bao, bánh kếp, mì và há cảo. Trong đó, bánh bao thường đi kèm món cá - tượng trưng cho sự sung túc. Trẻ em sẽ tìm đồng xu may mắn giấu trong những chiếc bánh bao. Các thành viên trong gia đình sẽ tặng phong bao lì xì màu đỏ cho nhau.
Người Trung Quốc kiêng mua giày mới trong dịp Tết Nguyên đán và dọn dẹp nhà cửa trước đó để những điều may mắn không trôi mất vào đầu năm. Cũng vì lý do này, họ không cắt tóc và gội đầu vào dịp Tết.
Việt Nam
Ở Việt Nam, Tết Nguyên đán còn được gọi là Tết cổ truyền. Các gia đình cũng quây quần vào đêm giao thừa. Những món ăn truyền thống như bánh tét và bánh chưng không thể thiếu trong mâm cơm ngày Tết. Bánh chưng được ưa chuộng ở miền Bắc. Các món ăn khác bao gồm củ kiệu (hành ngâm), giò chả và mứt.
Ảnh: Food & Drink
Giống như các quốc gia khác, Việt Nam có trang phục truyền thống của riêng mình - áo dài - được cả nam lẫn nữ mặc trong dịp Tết. Hầu hết gia đình sẽ cùng nhau đi chùa để cầu may mắn, sức khỏe và tài lộc.
Singapore
Với khoảng 75% dân số là người Hoa, Singapore đón Tết Nguyên đán hoành tráng không thua gì Trung Quốc đại lục. Du khách có thể thưởng thức đủ loại món ăn từ bánh nếp đến bánh dứa tại đây. Một món ăn truyền thống khác thường xuất hiện trong dịp này là yusheng (salad cá sống).
Ảnh: Gardens by the Bay
Trẻ em cũng được lì xì phong bao màu đỏ, trong khi mọi người bày tỏ lòng kính trọng với tổ tiên bằng cách đến chùa và thắp nhang.
Cuộc diễu hành Chingay, diễn ra hằng năm vào dịp Tết Nguyên đán, quy tụ mọi thứ, từ xe diễu hành khổng lồ đến "vũ công sư tử". Lễ hội lớn nhất được tổ chức ở Singapore vào dịp Tết Nguyên đán là River Hongbao, diễn ra tại nhiều địa điểm khác nhau trên cả nước.
Malaysia
Ở Malaysia, Tết Nguyên đán được xem là dịp chào đón mùa xuân và các gia đình quây quần bên nhau. Kỳ nghỉ kéo dài 15 ngày.
Ảnh: Wonderful Malaysia
Yee sang là món salad có thể tìm thấy ở hầu hết bàn ăn trong dịp Tết Nguyên đán vì nó tượng trưng cho sự may mắn và thịnh vượng. Bánh nếp cũng rất phổ biến trong dịp Tết Nguyên đán.
Quả quýt tượng trưng cho sự may mắn, trong khi trẻ em và các thành viên chưa kết hôn trong gia đình sẽ nhận được phong bao màu đỏ. Nhiều gia đình theo đạo Phật mời những người múa lân đến nhà để cầu phúc và xua đuổi tà ma.
Trang phục Tết Nguyên đán truyền thống của người Malaysia là sườn xám, có màu đỏ. Họ sẽ mặc trang phục màu vàng nếu đó là "năm tuổi" để cầu may mắn.
Đài Loan (Trung Quốc)
Ở Đài Loan, hầu hết mọi người đều về nhà đón Năm mới cùng gia đình. Kỳ nghỉ Tết Nguyên đán được ví như "kỳ nghỉ ẩm thực" bởi cư dân hòn đảo có rất nhiều món ăn truyền thống nhân dịp này. Hai trong số đó phải kể tới bánh nếp và dứa.
Việc không ăn hết cá và giữ lại một ít thức ăn thừa từ bữa ăn ngày Tết Nguyên đán được xem là điều may mắn. Trẻ em được lì xì phong bao màu đỏ. Nhiều khu phố còn tổ chức đốt pháo ăn mừng.
Ảnh: Facebook
Philippines
Khi đồng hồ điểm thời khắc giao thừa ở Philippines, cả trẻ em lẫn người lớn sẽ nhảy lên vì tin rằng điều đó sẽ khiến họ cao lớn hơn.
Các gia đình cùng nhau tổ chức một bữa tiệc đêm giao thừa để ăn mừng một năm thịnh vượng sắp tới. Trên bàn thường bày đầy trái cây theo hình tròn - truyền thống bắt nguồn từ Trung Quốc - bởi hình dạng này tượng trưng cho sự may mắn.
Ảnh: Uncharted Philippines
Những món ăn ngày Tết Nguyên đán ở Philippines thường làm từ gạo nếp như bánh ngọt biko, bánh gạo nướng bibingka và bánh nếp nian gao. Chúng được cho là giúp gắn kết mọi người với nhau. Người Philippines cũng thưởng thức pancit (mì sợi dài) để mong khỏe mạnh, trường thọ và may mắn cho năm tới.
Mọi người thường mặc trang phục chấm bi, đốt pháo hoa để đuổi tà, bật đèn, mở cửa và không tiêu tiền vào ngày đầu tiên của năm mới để tránh "thất thoát tài chính".
Indonesia
Người dân Indonesia tổ chức Lễ múa rồng.
Dù là một trong những quốc gia có số dân theo đạo Hồi lớn nhất thế giới, tại Indonesia, người dân vẫn coi Tết Nguyên đán là một trong những lễ hội quan trọng nhất trong năm. Đặc biệt là tại thành phố Singkawang, đảo Borneo, nơi có 70% dân số là người gốc Hoa và được mệnh danh là “Phố Tàu của Indonesia”.
Tại Indonesia, Tết Nguyên đán còn gọi là Imlek, được tổ chức vào ngày 1/1 Âm lịch hàng năm giống với Việt Nam hay Trung Quốc. Từ năm 2002, Indonesia công nhận Tết Nguyên đán là một trong những ngày lễ quốc gia của đất nước Hồi giáo này.
Vào dịp Tết Nguyên đán, người dân Indonesia cũng tất bật dọn dẹp nhà cửa, trang trí nhà cửa bằng hoa, đèn lồng, câu đối... Những chiếc đèn lồng đỏ rực trên đường phố là hình ảnh phổ biến báo hiệu đất nước này đang tổ chức đón Tết Nguyên đán.
Ngoài ra, người dân thường sơn lại cửa sổ, cửa ra vào và dán chữ “Phúc” bằng tiếng Hán trước cửa. Theo quan niệm truyền thống, vào thời khắc Giao thừa, thần tài sẽ tới thăm từng nhà nên những cánh cửa cần được trang trí thật đẹp. Nhiều người mở rộng cửa nhà trong đêm Giao thừa với hy vọng mọi tài lộc, may mắn sẽ thu hút vào nhà.
Sau khi xem pháo hoa hoặc múa lân, người dân thường đi chùa cầu bình an, đi chúc Tết họ hàng, làng xóm. Trong những ngày Tết, họ thường ăn bánh tổ, một món bánh truyền thống có nguồn gốc từ Trung Quốc. Bánh tổ được chế biến từ bột gạo nếp, thường dùng để cúng lễ hoặc làm món tráng miệng.
Tatung diễu hành trên đường phố Indonesia vào ngày tết để xua đuổi tà ma.
Tại thành phố Singkawang, hàng năm đều tổ chức lễ hội mừng năm mới Cap Go Meh (tạm dịch là Lễ múa rồng). Vào ngày cuối cùng của kỳ nghỉ Tết Nguyên đán, những người đàn ông, phụ nữ trong trang phục sặc sỡ và dùng que kim loại đâm xuyên qua má (gọi là Tatung) sẽ tham gia vào cuộc diễu hành trên đường phố. Đây là một phong tục pha trộn giữa các dân tộc người Hoa và người gốc Indonesia tại Singkawang.
Các Tatung được cho là người truyền đạt thông tin cho các vị thần và có những khả năng phi thường. Họ tổ chức diễu hành trên các đường phố trong dịp Tết Nguyên đán nhằm xua đuổi tà ma, cầu an lành và bảo vệ sự an toàn cho thành phố.
Thái Lan
Người dân Chiang Mai, Thái Lan, đi chùa cầu chúc an lành đầu năm mới.
Thái Lan là một trong những quốc gia có người Hoa kiều sinh sống lớn nhất thế giới với hơn 40% dân số là người gốc Hoa. Do đó, Tết Nguyên đán, trong tiếng Thái gọi là Wan Trut Jin, được tôn vinh và tổ chức rộng rãi, bên cạnh ngày Songkran (Tết Thái).
Nếu như Tết Nguyên đán được tổ chức vào ngày 1/1 Âm lịch thì Tết Thái được tổ chức vào ngày 13/4.
Tại thủ đô Bangkok, các lễ hội chào mừng Tết Nguyên đán được tổ chức tại Khu phố Tàu Yaowarat. Đường phố được trang trí bằng hoa tươi, đèn lồng, biến một góc phố trở nên đỏ rực trong ngày lễ.
Thành viên của hoàng gia Thái Lan đôi khi cũng tham dự sự kiện đón năm mới tại Bangkok để chung vui cùng người dân cả nước.
Giống như cách tổ chức Tết Nguyên đán ở nhiều quốc gia châu Á khác, người dân Thái Lan cũng dọn dẹp, trang trí nhà cửa và nấu những món ăn truyền thống trước thềm năm mới.
Trong dịp lễ, họ hạn chế cãi nhau vì những ngôn từ tiêu cực sẽ mang lại điều xui xẻo; đồng thời, không dọn dẹp nhà cửa vì sợ cuốn trôi tài lộc, thịnh vượng trong năm mới.
Múa lân tại khu phố Tàu ở Bangkok, Thái Lan.
Ở một số địa phương, người dân tổ chức nhiều hoạt động khác nhau, đan xen giữa phong tục truyền thống của người gốc Hoa và người dân địa phương vào dịp Tết Nguyên đán.
Tại huyện Pak Nam Pho, tỉnh Nakhon Sawan, người dân làm lễ tôn vinh các vị thần hộ mệnh trong lễ đón Tết Nguyên đán để cầu mong được các vị thần che chở, phù hộ. Trong những ngày Tết cuối cùng, họ tổ chức đám rước các vị thần trên đường phố, biểu diễn văn nghệ, chợ Tết... khiến Nakhon Sawan trở thành một trong những nơi chào năm mới rực rỡ nhất tại Thái Lan.
Singapore
Bố mẹ Singapore tặng trẻ nhỏ phong bao lì xì cầu may mắn.
Là quốc gia có ba nhóm dân tộc Trung Qu��c, Ấn Độ và Malaysia, Singapore hàng năm đều tổ chức tôn vinh truyền thống văn hóa của từng dân tộc. Vì vậy, vào dịp Tết Nguyên đán, không chỉ người gốc Hoa, mà cả quốc gia sẽ chào mừng năm mới.
Trong những năm qua, người dân Singapore đã ghi dấu ấn riêng vào các lễ hội Tết Nguyên đán bằng cách pha trộn truyền thống mới và cũ, kết hợp nhiều nền văn hóa khác nhau.
Không khí đón Tết tại Singapore rực rỡ nhất là tại khu phố Tàu với các khu chợ lễ hội, món ăn chào đón năm mới như bánh gạo ngọt, bánh nếp..., các chương trình biểu diễn múa lân, múa rồng.
Vào năm mới, người Singapore thường mua bất cứ món gì có chữ “Phúc” bằng tiếng Hán để cầu mong sẽ nhận được may mắn, an lành. Cha mẹ cũng tặng con cái các phong bao lì xì màu đỏ, chứa số lượng tiền chẵn đề cầu may mắn.
Dịp Tết Nguyên đán cũng là cơ hội để người dân Singapore bày tỏ lòng thành kính với Đức Phật. Vào dịp Tết, người dân thường đi chùa thắp hương, dâng cam, quất - biểu tượng của sự giàu có, cho các vị thần hoặc cho nhà sư ban phước lành.
Yusheng là món ăn truyền thống ngày Tết tại nhiều quốc gia như Singapore, Trung Quốc...
Món ăn phổ biến trong ngày Tết tại Singapore là Yusheng, còn gọi là gỏi cá tài lộc, được xem là biểu tượng cho sự phát tài, phát lộc. Đây là món salad đầy màu sắc với sự pha trộn của các loại rau củ, quả tươi và những lát cá hồi hoặc cá thu xắt mỏng, rưới đẫm nước sốt đậm đà lên trên.
Theo cách ăn truyền thống, các thành viên trong gia đình dùng đũa trộn đều các thành phần trong salad và tung cao 7 lần trong khi đồng thanh hô to “Lo Hei”. Người ta tin rằng, tung càng cao thì sẽ đón đầu phước lộc, cầu được may mắn, xua tan xui xẻo trong năm mới.